Er zijn uit de verhalen in dit boek geen wetenschappelijke conclusies te trekken. In Mariaberg wonen circa 5000 mensen. lk heb er 25 geïnterviewd, van representativiteit is dus geen sprake. Wel kunnen op basis van de verhalen, richtingen worden aangegeven. Richtingen van aandacht waaraan een buurt in volle transformatie behoefte heeft.
Mariaberg bestaat uit drie verschillende wijken, die tezamen Mariaberg vormen: Trichterveld, Blauwdorp en Mariaberg. De populaties van de verschillende onderdelen van Mariaberg hebben eigen kenmerken en onderscheiden zich daar ook in. Blauwdorp is van oudsher een typische volksbuurt, Trichterveld is een tuindorp dat zich langzaamaan transformeert naar een populatie uit de (hogere) middenklasse en het onderdeel Mariaberg is grotendeels onderhevig aan renovatie terwijl de populatie niet veel verandert. Er schijnt duidelijkheid te komen over sloop dan wel renovatie van een groot aantal woningen in de bloemenstraten in september 2021.
Bijna 20 jaar is gewerkt aan de vernieuwing van de naoorlogse wijk Trichterveld. De wijk ontstond na de Tweede Wereldoorlog, met 200 noodwoningen in de vorm van een open bebouwing met dubbele bungalows met tuinen. Er is veel aandacht besteed aan de handhaving van het historisch karakter en aan een goede mix van sociale huurwoningen, koopwoningen en huurwoningen in het hogere segment.
Uit de interviews blijkt dat een groot deel van de oorspronkelijke bevolking is weggetrokken en vervangen door bewoners van huurwoningen in het hogere segment en koopwoningen. Dat heeft grote gevolgen gehad voor de oude bewoners die zijn gebleven. Zij voelen zich nu vreemden in hun eigen buurt. Contacten met en aansluiting bij de beleving van de nieuwe bewoners in Trichterveld zijn hoognodig om tot een nieuwe sociale samenhang te geraken. Daar is een taak voor het opbouwwerk weggelegd.
Was het in Trichterveld al jarenlang de gewoonte de leeggekomen huizen te vullen met bewoners met een tijdelijk huurcontract, in Blauwdorp en Mariaberg kwam deze beweging pas vanaf 2006 in een stroomversnelling terecht. Bijvoorbeeld op de Heimoweg waren alle 20 woningen verhuurd met een tijdelijk contract. Deze tijdelijke bewoners waren merendeels studenten of werkende jongeren waaronder een groot aantal kunstenaars. De creativiteit en de potentie die aangeboord kon worden in relatie tot Mariaberg is door zowel het opbouwwerk als het Buurtnetwerk goed benut. Getuige de vele filmpjes op TV Maastricht over de wijk, gemaakt door een van onze tijdelijke bewoners. Getuige ook de relaties die door het opbouwwerk gelegd zijn met graffitikunstenaars in het kader van een breed opgezet verfraaiingsplan voor Mariaberg. De verhalen van de voormalige bewoners van de Heimoweg zijn tijdens een feestelijk afscheid opgetekend. En last but not least het kippenhok dat op het veldje naast het Buurtcentrum is gebouwd en waarvoor tijdelijke bewoners het plan indienden en de zorg dragen.
Een groot aantal Mariabergers zijn noodgedwongen buiten de buurt verhuisd. Zij hadden vaak jarenlange banden met de wijk. Het afscheid viel hen zwaar en nostalgie ging een rol spelen. De voorzitter van het Buurtnetwerk, die zelf in de wijk is opgegroeid en er altijd heeft gewoond, kende een aantal van deze mensen goed. Zij heeft nazorg verricht. En dat is nodig. Zelfs mensen die binnen Mariaberg verhuisden, moesten vaak hun sociale netwerk weer opbouwen als ze in een ander deel van de wijk terecht kwamen. Ook hier is nazorg nodig.
Wat de situatie rondom het Fatimaplein betreft – de bloemenstraten – met de woningen van Woonpunt, was eerst sloop het uitgangspunt en werd het later renovatie. Deze gang van zaken heeft veel onzekerheid onder bewoners tot gevolg gehad. Gelukkig houdt John van Geel, bestuurslid van het Buurtnetwerk en voorzitter van Woonbelang, hier een zeer deskundige vinger aan de pols.
Renovatie met als uitgangspunt dat bewoners tijdens de verbouwing in hun huis blijven, is niet voor iedereen weggelegd. Sommige, met name oudere bewoners zullen niet instemmen met renovatie als er geen vervangende woning beschikbaar wordt gesteld. Overleg tussen het Buurtnetwerk en de betrokken woningbouwcorporatie is dan noodzakelijk. Informele ontmoetingen in De Inleup, de Buurtbrök en ook het Buurtcentrum vormen de basis voor het tijdig kunnen signaleren en voorkomen van mogelijke problemen. De vrijwilligers die deze voorzieningen bemensen, hebben recht op professionele ondersteuning. Daar heeft het in de afgelopen periode nogal aan ontbroken, omdat een tijdelijke arbeidsovereenkomst door Trajekt niet werd verlengd en er ook niet voor vervanging werd gezorgd. Dat had tot gevolg dat onze opbouwwerker grote kans liep overwerkt te raken. Gelukkig is dat met steun van het Buurtnetwerk niet gebeurd.