Schuilkeldermuseum Blauwdorp
Onder het groen van het Minister Goeman Borgesiusplantsoen in de wijk Blauw Dorp bevindt zich een van Maastrichts best bewaarde geheimen, namelijk het schuilkelder museum. Een sirene van het luchtalarm op een paal en een informatiebord markeren de ingang. Hier hebben de vrijwilligers van de werkgroep Schuilen in Maastricht in een van de onderaardse ruimtes van de kazematten een permanente tentoonstelling ingericht over schuilkelders in Maastricht. Die kazematten waren van oorsprong een onderdeel van de vesting Maastricht en werden in de achttiende eeuw gebouwd. Maar toen de vesting in 1867 eenmaal was opgeheven, hadden ze geen functie meer. In de eerste helft van de twintigste eeuw werden de huizen van het Blauw Dorp er bovenop gebouwd en raakten ze helemaal in vergetelheid.
De schuilkelders in gebruik… Toen in de Tweede Wereldoorlog schuilkelders nodig waren tegen luchtaanvallen en bombardementen, gingen de bewoners van de wijk op zoek naar de oude gangen. Ze werden gevonden en ingericht tot een stelsel van schuilkelders waar meer dan25.000 mensen konden schuilen. Bij luchtalarm werden ze intensief gebruikt en was er de gemeentelijke schuilkelderdienst die alles in goede banen probeerde te leiden. Met het einde van de oorlog kwam ook een eind aan het gebruik van de schuilkelders.
Toen in de jaren 1960 de spanning tussen Oost en West in de Koude Oorlog opliep, ging Nederland opnieuw schuilkelders bouwen, onder openbare gebouwen, in parkeergarages tunnels en dergelijke.
In Maastricht werd de onderste verdieping van de parkeergarage onder het Vrijthof geschikt gemaakt om in tijd van nood als schuilkelder te worden gebruikt, maar opnieuw kwamen ook de kazematten in beeld waar zes schuilkelders werden ingericht. Voor inrichting en onderhoud was de organisatie Bescherming Bevolking verantwoordelijk.
Van schuilkelders tot museum… De tentoonstelling in het schuilkelder museum is dan ook in twee delen ingericht. Aan de ene kant de Tweede Wereldoorlog en aan de andere kant de Koude Oorlog. De sfeer in de ruimte is aangepast aan de periode waar het over gaat. Het grote verschil tussen de twee periodes is dat de schuilkelders in de Tweede Wereldoorlog intensief gebruikt zijn en helaas ook keihard nodig terwijl in de periode van de Koude Oorlog vooral veel voorbereidingen zijn getroffen en we achteraf gelukkig kunnen constateren dat de ‘atoomschuilkelders’ niet nodig zijn geweest.
De tentoonstelling is opgenomen in de VVV-rondleidingen door de kazematten en is via de VVV ook op afspraak te bezoeken. Van april tot oktober stelt de werkgroep de tentoonstelling elke derde zondag van de maand van 15.00-17.00 uur gratis open voor belangstellenden.
De werkgroep Schuilen in Maastricht… De werkgroep Schuilen in Maastricht … heeft een eigen website waar u alle informatie over het museum kunt vinden. U vindt daar ook een klein digitaal archiefje met achtergrondinformatie en afbeeldingen. De werkgroep probeert het museum levend te houden door regelmatig activiteiten en elementen toe te voegen aan zowel de tentoonstelling als de website.
Bron: city-map Maastricht
Bron: schuilen in Maastricht